Heksafleks ACT to sześciokątna pomoc wizualna służąca do holistycznego klasyfikowania i rozwiązywania problemów klientów. Każda z sześciu dziedzin odpowiada jednej z podstawowych zasad ACT, a każda z nich obejmuje różne działania i ćwiczenia, które pomagają trenerowi ACT stymulować proces rozwoju klientów. Korzystając z tego narzędzia, trener ACT może wybrać punkt wyjścia dla swojej interwencji.
Celem ACT jest pomaganie klientom w kultywowaniu elastyczności psychologicznej. Heksafleks ACT z każdym ze swoich sześciu punków reprezentuje sześć aspektów elastyczności psychologicznej.
Elastyczność psychologiczna to zestaw umiejętności, które pozwalają nam połączyć się z chwilą obecną , działając w oparciu o wartości długoterminowe, a nie krótkoterminowe impulsy. Jest to zdolność człowieka do odklejenia się od swoich myśli, gdy mu one nie służą.
Aby skutecznie używać heksafleks ACT, praktykujący musi znać zasady ACT.
Chwila obecna
ACT to trening skoncentrowany na chwili obecnej.
Celem tego skupienia się na chwili obecnej jest przywrócenie utraconego poczucia kontroli u wielu klientów poszukujących coachingu.
Trenerzy ACT uważają, że nie możesz kontrolować niczego poza swoim zachowaniem. Myśli i emocje uważamy za przejściowe zdarzenia, które powstają i zalewają nas jak fale bez konieczności podejmowania działań. Nie możemy kontrolować tego, jak myślimy i czujemy, ale możemy kontrolować to, jak się zachowujemy.
Ta uważność zintegrowane jest z całym procesem i najwyraźniej ujawnia się w chwili obecnej, defuzji poznawczej i aspektach procesu związanego z „ja jako kontekstem”.
Osoby praktykujące uważność uczą się szanować przemijającą naturę myśli i zauważać ich przyjście i odejście w sposób spokojny i beznamiętny.
Akceptacja
Każdy z nas ma takie części siebie, które są mniej pożądane lub atrakcyjne, takie, które czasami wydają się być ciężarem.
Gdybyśmy tylko mogli pożegnać się z tymi niechcianymi kawałkami siebie i zacząć od nowa… Te słowa reprezentują przesadny, ale powszechny sposób myślenia skupiony na usunięciu części siebie, zamiast akceptować to, kim jesteśmy i co robimy.
Jak sugeruje Harris (2006), ACT pomaga klientom pokonać swoje demony i podążać za głosem serca. Akceptacja to aspekt heksafleksu, który odpowiada pierwszej części tego wyrażenia: obejmowanie swoich demonów. W ACT „demony” są metaforą wszelkich niepożądanych osobistych doświadczeń.
Wartości
Pomyśl o wartościach jak o strzałkach kierunkowych na kompasie.
Gdy już pomożesz klientowi zidentyfikować wartość, będzie miał azymut, którym będzie mógł się kierować w swojej podróży.
Przeszkody na naszej drodze będą istnieć zawsze, ale posiadanie kompasu oznacza, że możesz zresetować lub zmienić kierunek, gdy się zgubisz.
Wartości różnią się od celów, choć łatwo je pomylić. Różnica polega na tym, że cele są skończone; kończą się, a osoba przechodzi do następnego. Wartości są ciągłe i nieskończone. Są to wybrane cechy działania, których nigdy nie można osiągnąć, ale można na nie oddziaływać chwila po chwili (Harris, 2019).
Defuzja poznawcza
Wielu z nas, będąc dziećmi, uczy się uprzejmości w rozmowie z innymi. Życzliwość może być łatwa, gdy rozmawiasz z kimś innym, ponieważ nie chcesz zranić uczuć tej osoby ani zniszczyć relacji. Często jednak nie zwracamy uwagi na sposób, w jaki do siebie mówimy. Klienci często cierpią na brak życzliwości wobec siebie i wyzywają siebie w głowie słowami, których nigdy nie odważyliby się powiedzieć głośno.
Kiedy wielokrotnie używamy wobec siebie negatywnej etykiety, na przykład „jestem głupi„, czasami możemy „połączyć się” z tym językiem, identyfikując się z nim. Defuzja poznawcza pozwala odkleić się od tego typu myśli. Defuzja pomaga klientom postrzegać swoje myśli jako myśli, a nie dosłowne i prawdziwe reprezentacje rzeczywistości.
Ja jako kontekst
ACT pomaga klientowi odejść od myślenia o sobie w oparciu o treść swoich myśli. Na przykład ktoś, kto przeszedł przez serię złych rozstań i nieudanych związków, może uważać się za niegodnego miłości. Łączą się z myślą: „Jestem niegodny miłości”.
Trener ACT pomaga klientowi zmienić sposób myślenia na ten temat, pomagając mu dostrzec, że nie jest on treścią swoich myśli, ale kontekstem, w jakim się pojawiają. Krótko mówiąc, uczą się mówić: „Mam wrażenie, że jestem niegodny miłości”. Ta praktyka może stworzyć znaczny dystans od bolesnych myśli (defuzja).
Aby opisać, co oznacza „ja jako kontekst”, możemy pomyśleć o umyśle jak o płótnie, na którym malujemy myśli. Możemy też myśleć o naszym umyśle jak o niebie, a o naszych myślach i uczuciach, jak o pogodzie. Niebo to po prostu miejsce, w którym występuje pogoda. Nie chodzi o burzę, ale o kontekst (niebo), w którym burza się pojawia.
Zaangażowane działanie
Zaangażowane działanie jest najbardziej widocznym aspektem zmiany zachowania w ACT, ponieważ ma ono miejsce w świecie zewnętrznym, tu i teraz. Gdy klienci zidentyfikują swoje wartości, zobowiązują się do podjęcia działań, które pozwolą im żyć w zgodzie z tymi wartościami.
Zaangażowane działanie ma miejsce na każdym etapie treningu ACT, ponieważ już samo przyjście na coaching jest zaangażowanym działaniem, mającym na celu poprawę swojego życia i funkcjonowania.
Trener ACT pomaga stawiać cele zgodne z wartościami klienta i stopniowo zachęca do podejmowania przybliżających do nich działań.
Heksafleks ACT – posumowanie
Heksafleks ACT to intuicyjne i atrakcyjne narzędzie diagnostyczne, którego można używać do konceptualizacji wyzwań swoich czy klienta i planowania dalszych interwencji. Heksafleks ACT jest graficznym odwzorowaniem sześciu najważniejszych procesów ACT:
- Wartości
- Tu i teraz
- Zaangażowane działanie
- Defuzja poznawcza
- Akceptacja
- Ja jako kontekst
No responses yet